Cost a chanlyniadau pechod: 2 Samuel 21.1–14 (24 Medi 2020)

Gweddi

Arglwydd, agor fy nghlustiau i glywed yr hyn sydd gen ti i’w ddweud wrthyf; agor fy nghalon i garu dy air, ac agor fy meddwl i ddeall dy wirionedd.

Darllen

2 Samuel 21 Galatiaid 1 Eseciel 28 Salm 77

Myfyrdod Dyddiol: 2 Samuel 21.1–14

Mae rhai o straeon y Beibl yn anodd dros ben inni heddiw, gan adlewyrchu dealltwriaeth o Dduw na allwn ei rannu. Yn y stori hon, mae Duw yn anfon newyn ar Israel oherwydd euogrwydd tŷ Saul am ei driniaeth o’r Gibeoniaid. Dim ond pan fydd saith o feibion ac ŵyr Saul yn cael eu crogi y daw’r newyn i ben (adnod 14); mae dienyddio’r dynion diniwed hyn wedi ‘gweithio’.

Nid oes ffordd hawdd o gwmpas hyn. Efallai y byddem yn meddwl bod Dafydd a’r Gibeoniaid wedi gwneud pethau’n anghywir; nid yw Duw yn gweithio felly ac roedd lladd disgynyddion Saul a diwedd y newyn yn gyd-ddigwyddiadol. Ond nid dyna sut mae’r stori’n cael ei hadrodd (adnod 1). Gall dau beth, serch hynny, ein helpu i ddeall a gwerthfawrogi’r stori heddiw. Yn gyntaf, yn y dyddiau hynny roedd cyfrifoldeb ar draws cenedlaethau yn normal. Roedd eich hunaniaeth mewn amser a lleoliad yn rhwymedig i’ch teulu a’ch llwyth (Numeri 14.18). Yn ein hoes ni, pan orfodwyd cenhedloedd cyn-drefedigol a fu’n masnachu caethweision i gydnabod etifeddiaeth barhaus pechodau eu cyndeidiau, efallai bod y syniad hwn yn atseinio eto.

Yn ail, nid yw’r stori’n cael ei hadrodd yn fuddugoliaethus, ond gyda thristwch dwfn. Mae Ritspa yn galaru ei ddau fab, gan dreulio wythnosau yn yr awyr agored i gadw’r ysbeilwyr oddi wrthynt. Ni chrybwyllir Merab, a gollodd bum mab, ymhellach. Ond mae yna dro yn y stori hefyd: mae hi’n ferch i Barsilai, a’i haelioni at Dafydd helpodd ef i drechu Absalom (19.32-33). Mae Dafydd wedi addo ‘gofalu’ am Barsilai, a nawr mae wedi dienyddio pump o’i ŵyr. Unwaith eto, mae’r Beibl yn talu sylw i’r dioddefwyr; nid oes enillwyr yma. Nid yw’r cyd-destun o sut y disgrifir gweithredoedd Duw yn 2 Samuel yr un peth â’n rhai ni, ac mae’r stori’n rhyfedd ac yn ofidus. Ond mae’n dal i siarad am gost a chanlyniadau parhaus pechod. 

Gweddi

Duw, pan nad wyf yn deall popeth yn dy air; helpa fi i fod yn ostyngedig a dysgu’r gwersi y gallaf. Cadwa fi’n ymwybodol o gost pechod, yn fy mywyd a bywydau pobl eraill.